13 Ιαν Η ομορφιά του τοπίου
Η ομορφιά είναι τα πάντα, ο ίδιος ο Πλάτων το είπε:
Η ομορφιά πάνω στη γη είναι το υπέρτατο πράγμα.
Για να τη δούμε έγινε το φως.
Ένα από τα πρωταρχικά ζητούμενα κάθε φορά που ένας κηποτέχνης, αρχιτέκτονας τοπίου ξεκινά να σχεδιάζει ένα νέο έργο χρησιμοποιώντας το έδαφος σαν καμβά, βάζοντας το μολύβι του πάνω στο χαρτί για να διαμορφώσει ένα τοπίο, είναι η ομορφιά. Θα σκεφτεί κανείς πως ίσως είναι ανήθικο ή ίσως περιττό στους δύσκολους καιρούς που βιώνουμε να ασχολούμαστε με την ομορφιά. Όμως έχω να πω πως η αναζήτηση της ομορφιάς είναι μια κινητήριος δύναμη, που νοηματοδοτεί τη ζωή. Βέβαια έχει σημασία τι ορίζει ο καθένας ομορφιά και ποιες αρχές πρέπει να ακολουθήσει κατά το σχεδιασμό του για να την ανακαλύψει;
Εύκολα μπορεί να πέσει στη παγίδα της επιτήδευσης και της ιδιοτέλειας, επηρεασμένος από τα καταναλωτικά δεδομένα της εποχής του. Θα καταφέρει όμως να ξεφύγει εύκολα αν ο ίδιος αποζητήσει και κατανοήσει τη μοναδικότητα της φυσικής ομορφιάς έξω από πρότυπα και στερεότυπα. Η φυσικότητα στον αντίποδα του τεχνητού και δομημένου περιβάλλοντος μας, η απλότητα σε συνέχεια της πολυπλοκότητας του αστικού τοπίου, η ταπεινότητα αλλά και η μεγαλοπρέπεια ενός φυτού, η καθαρότητα των γραμμών μπορούν να αποκαλύψουν την αποζητούμενη ομορφιά. Ομορφιά που αντιλαμβανόμαστε βέβαια με όλες τις αισθήσεις μας και όχι μόνο με την όραση μας, την πιο επιπόλαια από τις αισθήσεις μας, ομορφιά που δεν έχει σχέση μόνο με τη μορφή κι ας αποτελεί συνθετικό του ονόματος της.
Ο γάλλος ποιητής Άλφρεντ ντε Μισέ είπε:
Μόνο το αληθινό είναι ωραίο, λέει ένας σεβάσμιος στίχος.
Κι εγώ του απάντησα: μόνο το ωραίο είναι αληθινό.
Η αλήθεια έχει άμεση σχέση με τη ζωή και εκεί έγκειται η δυσκολία στο γεγονός δηλαδή ότι ο αρχιτέκτονας τοπίου δεν διαμορφώνει απλώς ένα στατικό τοπίο, δημιουργεί ένα ανοιχτό σύστημα όπου αλληλεπιδρούν δυνάμεις και στοιχεία, που έχουμε εισροές αλλά και εκροές ενέργειας, δομεί μια επιφάνεια που εξελίσσεται τρισδιάστατα με πολλούς απρόβλεπτους παράγοντες να επηρεάζουν και να συνδιαμορφώνουν τη σύλληψη του σε βάθος χρόνου.
Γιατί η αληθινή ομορφιά δεν είναι εφήμερη ‘έχει διάρκεια και υπάρχει μπροστά στα μάτια μας, μες το μυαλό μας, σαν μια γλυκιά ανάμνηση, μέσα σε ένα ποίημα, στη σταγόνα της βροχής που κρέμεται από μια πευκοβελόνα, στην στιβαρότητα ενός κυπαρισσιού αλλά και στο ξερικό άρωμα μιας ρίγανης,
Προς συνεχή αναζήτηση της ομορφιάς του τοπίου και όχι μόνο…
Κατσογιάννη Σταυρούλα
Γεωπόνος – Αρχιτέκτων τοπίου
